ΕΟΡΤΟΔΡΟΜΙΟΝ

Τροπάριον.

Νεφέλη ποτέ, και θάλασσα θείου προεικόνιζον, Βαπτίσματος το θαύμα, εν οις ο πριν βαπτίζεται, διεξοδικώς τω Νομοθέτη λαός. Θάλασσα δε ην τύπος ύδατος, και νεφέλη του Πνεύματος· οις τελούμενοι, Ευλογητός ει κράζομεν, ο Θεός ο των Πατέρων ημών.

Ερμηνεία.


Εν τω Τροπαρίω τούτω αναφέρει ο Ιερός Μελωδός, τόσον τα υπό του Απ. Παύλου ρηθέντα, όσον και τα υπό του Θεολόγου Γρηγορίου· ο μεν γαρ Απ. Παύλος λέγει: «Και πάντες (οι Ισραηλίται) εις τον Μωϋσήν εβαπτίσαντο εν τη νεφέλη και εν τη θαλάσση» (α΄ Κορ. ι: 2), ο δε Θεολόγος ούτω φησίν: «Εβάπτισε Μωϋσής, αλλ΄ εν ύδατι, και προ τούτου εν νεφέλη και εν θαλάσση· τύπος δε τούτο ην, ως και Παύλω δοκεί, η θάλασσα, του ύδατος, η νεφέλη, του Πνεύματος» (Λόγος εις τα Φώτα). Λέγει λοιπόν ο Μελωδός, ότι τον παλαιόν καιρόν η νεφέλη, η οποία εσκέπαζεν άνωθεν τους Ισραηλίτας εν τη ημέρα δια να μη καίη αυτούς ο Ήλιος, και η ερυθρά θάλασσα, δια της οποίας επέρασαν οι Ισραηλίται, και τα δύο ταύτα ομού επροεικόνιζαν το θαύμα: ήτοι το θαυμαστόν Μυστήριον του αγίου Βαπτίσματος· διότι με την θάλασσαν και την νεφέλην εβαπτίσθη ο Ισραηλιτικός λαός υπό του νομοθέτου Μωϋσέως, ως είπεν ανωτέρω ο Απ. Παύλος· εβαπτίσθη όμως αυτός εν τη θαλάσση όχι καταβυθιστικώς, ον τρόπον κατεβυθίσθησαν εις αυτήν οι Αιγύπτιοι, αλλά διαβατικώς, επειδή διέβη αβλαβώς την θάλασσαν σχισθείσαν υπό του Μωϋσέως δια της ράβδου. Και η μεν ερυθρά θάλασσα προεικόνιζε το νερόν του ιδικού μας αγίου Βαπτίσματος, η δε νεφέλη προεικόνιζε την εν τω Αγίω Βαπτίσματι χάριν του Αγίου Πνεύματος· με τα οποία ημείς οι Χριστιανοί τελειούμενοι, κατά τον Θεόδωρον, ή τελείως καθαιρόμενοι και αναπλαττόμενοι, κατά τον ανώνυμον ερμηνευτήν: «Εάν (φησί) μη τις γεννηθή εξ ύδατος και Πνεύματος, ου δύναται εισελθείν εις την βασιλείαν του Θεού» (Ιω. γ: 5), ούτω, λέγω, τελειούμενοι κράζομεν: «Ευλογητός ει ο Θεός ο των Πατέρων ημών». Πως δε ο Μωϋσής εβάπτιζεν εν ύδατι, με συντομίαν φανερώνομεν εδώ· εν τω δεκάτω εννάτω Κεφαλαίω των Αριθμών γράφεται, ότι προστάζει ο νόμος να σφάζεται μία δάμαλις κόκκινη και άζευκτη έξω της παρεμβολής, και να καίεται ομού με το δέρμα, η δε στάκτη αυτής να φυλάττεται· ήτις ραντιζομένη με νερόν, εκαθάριζεν εκείνους όπου ήθελαν πιάσει σώμα νεκρού, ή κόκκαλον ανθρώπου ή τάφον. Δια τούτο ο Θεολόγος Γρηγόριος νομικήν και σκιώδη και πρόσκαιρον ονομάζει την τοιαύτην κάθαρσιν, και του σώματος, ου της ψυχής, και ου παντελή της αμαρτίας αναίρεσιν: «Τι γαρ έδει (φησί) πολλάκις καθαίρεσθαι τους άπαξ κεκαθαρμένους;» (Λόγος εις το Βάπτισμα). Επειδή όσες φορές εμολύνετο τινάς με τους ανωτέρω σωματικούς μολυσμούς, τόσες φορές και εκαθαρίζετο. Και ο Απ. Παύλος δε περί τούτου γράφει: «Σποδός δαμάλεως ραντίζουσα τους κεκοινωμένους, αγιάζει προς την της σαρκός καθαρότητα» (Εβρ. θ: 13).

Δεν υπάρχουν σχόλια: