Σταυρός, της ζωής ο γλυκασμός -- του αειμνήστου Στεργίου Σάκκου Ομ. Καθηγητού Α.Π.Θ.

Δεν είναι  μία ρητορεία, μία ποιητική υπερβολή. Είναι ο τίτλος μιας συγκλονιστικής ιστορίας, της ιστορίας του κόσμου, όπως αυτή διαμορφώθηκε από τότε που ο Μονογενής Υιός και Λόγος του Θεού έγινε άνθρωπος και υψώθηκε στο σταυρό, για να σώσει την ανθρωπότητα. Ο Κύριος κατέστησε την Παναγία Μητέρα του «γλυκασμόν των αγγέλων» με τη δύναμη του σταυρού του· κι αυτός ο σταυρός έγινε ο γλυκασμός του κόσμου, η ακατάλυτη δύναμη που εξουδετερώνει το φαρμάκι αυτής της ζωής.                                                                                        
«Αν είν΄ ο θάνατος πικρός, είν΄ η ζωή φαρμάκι», είπε ο ποιητής. Και ασφαλώς όλοι, μικροί και μεγάλοι, πλούσιοι και φτωχοί, πριν γευθούμε την πίκρα του θανάτου, νιώθουμε πολλές φορές να μας δηλητηριάζει το φαρμάκι της ζωής· αυτό το φαρμάκι ήταν ο σταυρός. Μετά την αλλοτρίωση του ανθρώπου από τον Θεό και την εξορία του από τη γλυκύτητα του Παραδείσου, ο σταυρός υπήρξε ό,τι χειρότερο και φοβερότερο μπορούσε να συλλάβει η ανθρώπινη κακία σε συνεργασία με τη σατανική εχθρότητα. 
                                                                                     
Ματωμένος από τα αίματα των πιο απαίσιων κακούργων, στιγματισμένος από τα πιο αποτρόπαια εγκλήματα, ο σταυρός έγινε το σύμβολο της λυσσαλέας κακίας, της μανιώδους εκδίκησις αλλά και της οδυνηρής τυραννίας και τιμωρίας. Όταν όμως πάνω σ΄ αυτόν υψώθηκε ο αναμάρτητος Υιός της Παρθένου και πότισε τα διασταυρωμένα ξύλα με τα άχραντα αίματά του, το φοβερό και απαίσιο ικρίωμα μεταβλήθηκε στο πιο ευλογημένο, ιερό και εξαίσιο σύμβολο.                                                        
Το φαρμάκι της ζωής δεν είναι πλέον ακαταμάχητο. Το έχει ήδη εξουδετερώσει ο σταυρός του Ιησού Χριστού, καθώς μελετούμε στην ιστορία της Καινής Διαθήκης και ψηλαφούμε στις πάμπολλες προφητείες και προτυπώσεις της Παλαιάς. Θα θυμίσω μόνο ένα περιστατικό, που προτυπώνει τη γλυκαντική ενέργεια του σταυρού. Ιστορείται στο βιβλίο της Εξόδου (15, 22-27) : Τρεις ημέρες μετά από τη διάβαση της Ερυθράς θαλάσσης, ενώ οι Ισραηλίτες βρίσκονται στην καρδιά της μεγάλης ερήμου Σουρ και μάταια λαχταρούν να δροσίσουν τα φρυγμένα χείλη τους με λίγο νερό, γίνονται μάρτυρες ενός θαυμαστού σημείου: Τα πικρά νερά της Μερρά γλυκαίνουν και ανακουφίζουν τον ταλαιπωρημένο λαό, όταν ο προφήτης Μωυσής βυθίζει μέσα στην πηγή ένα «ξύλον». Το μυστηριώδες αυτό «ξύλον» είναι, κατά τους πατέρες της Εκκλησίας, ο τύπος του σταυρού.                                                        
Λάμπει και φεγγοβολά μες στους αιώνες ο σταυρός του Χριστού, διότι ο Εσταυρωμένος «ηγέρθη», αναστήθηκε, «λύσας θανάτου τα δεσμά». Τώρα ο σταυρός γίνεται ο γλυκασμός της ζωής· διαλύει το φαρμάκι της και χύνει φως στα σκοτισμένα μονοπάτια της. Αντανακλά το φως του αναστημένου Χριστού και φωταγωγεί ως άλλος ήλιος «άπασαν την κτίσιν». «Νυν πάντα πεπλήρωται φωτός, ουρανός τε και γη και τα καταχθόνια», θα παιανίσει ο εκκλησιαστικός ποιητής, και ο παιάνας του θα επιβεβαιωθεί από όλους τους πικραμένους και πονεμένους της γης, που ευεργετημένοι ομολογούν ότι «ιδού, ήλθε δια του σταυρού χαρά εν όλω τω κόσμω».                                                                                  
–Όπως το «ξύλον» γλύκανε τα πικρά νερά της Μερρά, έτσι ο σταυρός εξουδετέρωσε την πικρία και την τιμωρητική εξουσία του νόμου, της παλαιάς διαθήκης. Καθώς ενστερνίζονται το μυστήριο του σταυρού οι πρώην υπήκοοι του νόμου, απελευθερώνονται από την καταδυνάστευση του νόμου, εισέρχονται στην αναψυχή της χάριτος και πίνουν το γλυκύ νάμα της σωτηρίας, γεύονται τη δωρεά της σταυρικής θυσίας του Χριστού.                                                                                           
–Η πικραμένη από την αμαρτία και τη διαφθορά θάλασσα των εθνών, με το ξύλο του σταυρού, την απολυτρωτική θυσία του Υιού του Θεού, γλυκαίνει. Τα ειδωλολατρικά έθνη συμφιλιώνονται με τον Θεό, γίνονται υιοί του, μέλη της Εκκλησίας του Χριστού.                                                                                                                 
–Η ανθρώπινη κακία, εκχύλισμα της αμαρτίας, που σαν πικρότατο ποτό φαρμακώνει τις καρδιές και διαποτίζει το είναι μας, εξουδετερώνεται επίσης με τη θυσία του Κυρίου. Δια του σταυρού ο Χριστός μάς συμφιλιώνει με τους άλλους. Μας μαθαίνει να ανεχόμαστε, να υπομένουμε, να συγχωρούμε, να μεταποιούμε την κακία σε αγαθότητα, το μίσος σε αγάπη. Μας συμφιλιώνει πρωτίστως με τον ίδιο τον εαυτό μας. Μεταβάλλει την κακή επιθυμία σε αγαθή, την υπερηφάνεια σε ταπείνωση, την ιδιοτέλεια σε θυσία, τη φιληδονία σε αγιότητα. Νεκρώνει την αμαρτία και την καθιστά ανενέργητη, όταν ο άνθρωπος μετανοεί και δια των μυστηρίων της Εκκλησίας εμπιστεύεται το φορτίο των αμαρτιών του στη χάρη του σταυρού. Περίτρανα μαρτυρούν μες στους αιώνες οι λυτρωμένοι της γης ότι ο σταυρός του Χριστού «γλυκασμόν σωτηριώδη τοις βροτοίς εναπέσταξεν». Μπολιασμένοι με τη φύτρα του σταυρού του Χριστού αποδέχονται πρόθυμα τον προσωπικό τους σταυρό: Δεν αρνούνται τη ζωή, γνωρίζουν όμως να τη θυσιάζουν χάριν του σταυρού. Δεν αποφεύγουν τον κόπο. Δεν φοβούνται τη θυσία. Επιζητούν την άσκηση και αποδέχονται τον πόνο ως δώρο πολύτιμο του Χριστού, συμμετοχή στον δικό του σταυρό. Ζουν και κινούνται μέσα στον κόσμο ως άλλου είδους άνθρωποι. Έτσι διαχέουν στην κοινωνία το γλυκασμό του σταυρού κι ακόμη γίνονται και οι ίδιοι γλυκασμός του κόσμου.

Δεν υπάρχουν σχόλια: